Bã Đậu Amidan Là Gì? Cách Lấy, Loại Bỏ Ngay Tại Nhà

Bã đậu amidan là một dạng viêm amidan mạn tính, xảy ra khi các chất cặn bã, mủ, vi khuẩn tích tụ trong hốc amidan lâu ngày. Nếu không được điều trị kịp thời, bệnh có thể gây ra các biến chứng nguy hiểm.

Hạt bã đậu amidan là gì?

Bã đậu amidan (tiếng Anh là Tonsil Stone) hay còn được gọi là bệnh viêm amidan hốc mủ bã đậu, đây là một dạng bệnh lý nhiễm trùng tại bộ phận amidan. Khi quan sát bằng mắt thường, ta sẽ thấy những khối hạt với nhiều kích thước khác nhau có màu vàng nhạt hoặc trắng bột giống như bã đậu.

Nguyên nhân gây bã đậu amidan

Có nhiều nguyên nhân dẫn đến bệnh bã đậu amidan, bao gồm:

• Ăn uống: Thức ăn thừa đọng lại trong cổ họng sau khi ăn uống là môi trường thuận lợi cho vi khuẩn phát triển, gây viêm nhiễm và hình thành bã đậu.
• Vệ sinh kém: Vệ sinh răng miệng kém, không thường xuyên hoặc không sạch sẽ là điều kiện thuận lợi cho vi khuẩn phát triển, gây viêm nhiễm amidan và hình thành bã đậu.
• Thời tiết thay đổi: Sự thay đổi thất thường của thời tiết, từ nóng sang lạnh đột ngột làm sức đề kháng suy yếu, tạo điều kiện cho vi khuẩn xâm nhập và gây viêm nhiễm amidan, hình thành bã đậu.
• Cấu trúc amidan bất thường: Một số trường hợp amidan phân chia bất thường, chia thành nhiều múi, khe nhỏ khiến thức ăn dễ bị mắc kẹt lại, khó vệ sinh, tạo điều kiện cho vi khuẩn phát triển và hình thành bã đậu.
• Mắc các bệnh lý khác: Những người có tiền sử hoặc đang mắc các bệnh lý như viêm tai giữa, viêm mũi, cảm cúm… do hệ miễn dịch suy yếu cũng tạo điều kiện thuận lợi cho vi khuẩn tấn công gây viêm amidan, hình thành bã đậu.

Tham khảo: Viêm amidan mủ và cách điều trị bảo tồn hiệu quả không đau từ thảo dược 

Triệu chứng amidan bã đậu

Các triệu chứng của bệnh bã đậu amidan thường dễ bị nhầm lẫn với viêm amidan thông thường hoặc các bệnh lý khác. Do đó, người bệnh cần chú ý quan sát để phân biệt chẩn đoán đúng bệnh:

• Sưng đau amidan: Đây là dấu hiệu đặc trưng nhất của bệnh bã đậu amidan. Amidan sưng to, đỏ, thậm chí có thể làm bít tắc đường thở.
• Hôi miệng: Do sự tăng sinh của vi khuẩn gây viêm nhiễm, hơi thở của người bệnh có mùi hôi khó chịu.
• Đau họng, khó nuốt: Các hạt bã đậu tăng dần kích thước khiến người bệnh cảm thấy đau họng, vướng nghẹn, khó nuốt.
• Nổi hạt trắng trong họng: Khi quan sát kỹ sẽ thấy bên trong cổ họng xuất hiện một số chấm trắng nhỏ li ti hoặc xuất hiện trên hai khối amidan.
• Đau tai, nhức mũi: Do tai – mũi – họng là các bộ phận có mối liên kết mật thiết với nhau nên khi bị sưng viêm amidan, hình thành bã đậu thì tai và mũi của người bệnh cũng có thể xảy ra hiện tượng đau nhức.
• Một số triệu chứng khác: Người bệnh cũng có thể gặp phải một số triệu chứng toàn thân như sốt cao, chán ăn, mất ngủ, sụt cân, suy nhược cơ thể…

Bị bã đậu amidan có nguy hiểm không? 

Nếu không được điều trị kịp thời, bã đậu amidan có thể gây ra các biến chứng nghiêm trọng như:

• Biến chứng tại chỗ: Ổ mủ amidan ngày càng lớn sẽ tăng mức độ nhiễm trùng, gây áp xe amidan, viêm mô tế bào amidan… khiến người bệnh bị viêm nhiễm nặng, đau nhức, không thể ăn uống, nói chuyện được…
• Biến chứng tai – mũi – họng: Vì tai – mũi – họng là 3 cơ quan có cấu trúc thông nhau, liên hệ mật thiết nên khi bị bã đậu amidan lâu ngày cũng sẽ kéo theo các bệnh viêm nhiễm tại những cơ quan khác như viêm xoang, viêm tai giữa, viêm mũi… gây suy giảm sức khỏe nghiêm trọng của người bệnh.
• Biến chứng toàn thân: Biến chứng này khá hiếm gặp nhưng cũng là các biến chứng nghiêm trọng nhất do nhiễm khuẩn toàn thân, tăng nguy cơ bị viêm khớp, viêm cầu thận, các bệnh lý về máu, tim mạch…

Tìm hiểu thêm: 10 Bài Thuốc Điều Trị Viêm Amidan Bằng Đông Y Hay Nhất Hiện Nay

Cách loại bỏ bã đậu amidan hiệu quả 

1. Cách lấy hạt bã đậu amidan tại nhà

Để giảm triệu chứng bã đậu amidan, có một số mẹo đơn giản có thể thử tại nhà. Tuy nhiên, cần nhớ rằng tự điều trị không thay thế cho sự tư vấn của bác sĩ, và nếu triệu chứng kéo dài hoặc trở nên nặng hơn, bạn nên đến gặp chuyên gia y tế.

Dùng tăm bông và bàn chải:

• Chuẩn bị một tăm bông và bàn chải răng
• Hâm nóng nước muối (muối hòa tan trong nước ấm)
• Há miệng rộng trước gương để nhìn rõ
• Nhúng tăm bông vào nước muối và nhẹ nhàng chọc vào ổ mủ bã đậu amidan
• Khi mủ bắt đầu nổi lên, sử dụng bàn chải để loại bỏ mủ ngoài cổ họng

Lưu ý: Cần thực hiện cẩn thận để tránh gây tổn thương và nhiễm trùng. Nếu không chắc chắn về yếu tố vệ sinh, nên thăm bác sĩ thay vì tự thực hiện.

Súc miệng bằng nước muối:

• Pha nước muối sinh lý hoặc nước muối loãng (1 thìa cà phê muối cho 200ml nước)
• Súc miệng và khò cổ họng bằng dung dịch này
• Khò càng lâu càng tốt để dung dịch thẩm thấu vào amidan và giúp làm sạch ổ viêm

Súc nước tinh dầu sả:

• Chọn tinh dầu sả chất lượng
• Pha 4-6 giọt tinh dầu vào một lượng nước ấm
• Súc miệng với dung dịch này, giữ trong miệng trước khi nuốt
• Thực hiện 2 lần/ngày để có hiệu quả tốt nhất

Uống nước giấm táo pha loãng:

• Pha giấm táo với nước ấm (3 thìa giấm cho 100ml nước)
• Uống từ từ, giữ trong miệng trước khi nuốt
• Thực hiện đều đặn 2 lần/ngày

Uống nước chanh pha loãng:

• Vắt nước cốt từ một quả chanh vào nước ấm
• Thêm vài hạt muối biển
• Uống từ từ để axit chanh giúp hòa tan mủ bã đậu amidan

Uống trà gừng:

• Chuẩn bị một củ gừng tươi, cắt thành lát
• Hãm gừng trong nước sôi trong 15-20 phút
• Thêm mật ong vào trà
• Uống từ từ từng ngụm nhỏ
• Thực hiện 2-3 lần/ngày để giảm triệu chứng

Nhớ rằng, nếu tình trạng không cải thiện, việc thăm bác sĩ là quan trọng để nhận được sự đánh giá chính xác và điều trị phù hợp.

Có thể bạn quan tâm: 10 Mẹo Chữa Viêm Amidan Cho Trẻ Bằng Dân Gian Hay, Hiệu Quả

2. Điều trị bã đậu amidan bằng thuốc Tây

Việc sử dụng thuốc trị viêm amidan là một phần quan trọng trong việc kiểm soát triệu chứng nhanh chóng, ngay từ khi xuất hiện, và ngăn chặn tiến triển nghiêm trọng của bệnh. Tùy thuộc vào từng trường hợp cụ thể, bác sĩ sẽ kê đơn thuốc phù hợp.

Điều trị triệu chứng:

• Thuốc giúp giảm đau và hạ sốt nếu có.
• Thuốc long đờm, giảm ho hỗ trợ giảm cảm giác đau và kích thích sự thông thoáng của đường hô hấp.
• Thuốc chống xung huyết, phù nề có thể được sử dụng để giảm sưng và đau.
• Súc miệng bằng nước muối sinh lý và thuốc sát khuẩn được dùng để làm sạch vùng họng và giảm vi khuẩn.

Điều trị nguyên nhân:

• Thuốc kháng sinh: Dùng trong các trường hợp nhiễm trùng nặng. Chỉ sử dụng theo hướng dẫn của bác sĩ để tránh tác dụng phụ và kháng thuốc.
• Thuốc chống viêm: Sử dụng trong trường hợp viêm nhẹ, giúp giảm viêm và cải thiện triệu chứng.

Lưu ý: Việc tự y áp dụng thuốc cần phải được bác sĩ hướng dẫn. Tăng giảm liều hay kết hợp thuốc mà không có sự giám sát có thể gây tác dụng phụ và không đạt được hiệu quả tối ưu.

KHÁM PHÁ: VTV2 giới thiệu bài thuốc 3 THẾ KỶ dòng họ Đỗ Minh – “THẦN DƯỢC” chặn đứng bệnh ho, viêm họng, viêm amidan

3. Điều trị bã đậu amidan theo Đông y

Điều trị bã đậu amidan bằng Đông y chủ yếu sử dụng các bài thuốc kết hợp từ nhiều vị thuốc tự nhiên an toàn và lành tính. Những bài thuốc này không chỉ giúp điều trị nguyên nhân gây bệnh và cải thiện triệu chứng, mà còn bồi bổ sức khỏe, tăng cường sức đề kháng và nâng cao hệ miễn dịch chống lại mầm mống gây bệnh.

Một số bài thuốc Đông y chữa bã đậu amidan:

Bài thuốc số 1:

• Ngân hoa, ngưu bàng tử, liên kiều, cát cánh, bạc hà, cam thảo, xuyên khung, hoàng cầm, mã thầy.
• Sắc mỗi ngày 1 thang, chia làm 2 – 3 phần uống trong ngày.

Bài thuốc số 2:

• Ngân hoa, huyền sâm, kinh giới, cát cánh, ngưu bàng tử, xích thực, bạch cương tàm, sơn đậu, tang bì, liên kiều, bạc hà, triết bối mẫu, thiên hoa phần, cam thảo.
• Sắc mỗi ngày 1 thang, uống 4 lần trong ngày.

Phương pháp phòng ngừa bã đậu amidan 

Người bệnh có thể thực hiện các biện pháp phòng ngừa và chăm sóc tại nhà để giảm nguy cơ và hỗ trợ điều trị bã đậu amidan:

• Vệ sinh răng miệng: Đánh răng và súc miệng hằng ngày để loại bỏ mảng bám và ngăn ngừa vi khuẩn.
• Chăm sóc răng miệng và họng: Giữ vệ sinh răng miệng, súc họng thường xuyên để tránh mảng bám và ứ đọng canxi trong hốc amidan.
• Điều trị viêm amidan: Chủ động điều trị viêm amidan để ngăn chặn tiến triển thành bã đậu amidan.
• Theo dõi sức khỏe: Thường xuyên kiểm tra sức khỏe để phát hiện sớm các vấn đề tai – mũi – họng và điều trị kịp thời.
• Lối sống khoa học: Xây dựng chế độ ăn uống, sinh hoạt, và nghỉ ngơi phù hợp. Vận động thể dục đều đặn để tăng cường sức đề kháng.
• Uống đủ nước: Uống ít nhất 2 lít nước mỗi ngày để giữ ẩm cổ họng và cuốn trôi mảng bám.
• Tránh môi trường ô nhiễm: Hạn chế tiếp xúc với môi trường bụi bẩn, ô nhiễm, và chất độc hại.
• Sử dụng khẩu trang: Khi điều trị công cộng hoặc ở nơi có khói bụi, hãy sử dụng khẩu trang để che chắn đường hô hấp.
• Giữ ấm cơ thể: Đặc biệt quan trọng trong thời tiết lạnh và khi giao mùa.
• Tái khám định kỳ: Người đã trị khỏi bã đậu amidan cũng nên tái khám định kỳ để đảm bảo và phòng ngừa tái phát bệnh.

Bã đậu amidan là một bệnh lý thường gặp, gây ra nhiều triệu chứng khó chịu cho người bệnh. Khi có các triệu chứng nghi ngờ bã đậu amidan, người bệnh cần đến cơ sở y tế để được thăm khám và điều trị kịp thời.

Tham khảo thêm:

• 9 cách chữa viêm Amidan tại nhà hiệu quả, không cần cắt
• Cách chữa sỏi amidan tại nhà đơn giản nhanh chóng, hiệu quả